Trong thị trường bất động sản, việc sở hữu một căn nhà không chỉ là nơi an cư lâu dài mà còn là nguồn đầu tư tiềm năng. Tuy nhiên, một số trường hợp xuất hiện khi sổ đỏ của căn nhà không được xác nhận chính chủ, đặt ra câu hỏi có được cầm cố hay không. Điều này mở ra một loạt các tranh cãi liên quan đến quyền lợi của người sở hữu, tính minh bạch trong giao dịch bất động sản và khả năng cầm cố tài sản trong trường hợp sổ đỏ không đúng chủ thực sự. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta cần tìm hiểu về quy định pháp luật và những ảnh hưởng mà việc này mang lại cho thị trường bất động sản nói chung.
Cầm cố tài sản là hành vi mà bên cầm cố chuyển giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên nhận cầm cố nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ theo quy định tại Điều 309 Bộ luật Dân sự 2015.
Theo Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản, được chia thành bất động sản và động sản, bao gồm cả tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.
Tại khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013, Sổ đỏ (hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất) được xem là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.
Tuy nhiên, Sổ đỏ không được xem là tài sản theo quy định pháp luật mà chỉ là chứng thư pháp lý, không thể được cầm cố. Việc tự ý lấy Sổ đỏ không chính chủ để thế chấp là hành vi vi phạm pháp luật, bởi khi thực hiện giao dịch thế chấp, bên thế chấp phải sử dụng tài sản thuộc quyền sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ (Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015).
Mặc dù một số cơ sở cầm cố phi pháp vẫn nhận cầm cố Sổ đỏ không chính chủ, nhưng điều này có thể dẫn đến hậu quả pháp lý khi xảy ra tranh chấp. Đồng thời, nếu sử dụng Sổ đỏ không chính chủ để thế chấp khi vay tiền, cần có sự cho phép và ủy quyền từ chủ sở hữu để tránh vi phạm quy định pháp luật.
2. Cầm sổ đỏ không chính chủ có bị phạt hay không?
Như đã phân tích ở phần trước đó, hệ thống pháp luật không công nhận việc cầm cố đối với Sổ đỏ. Tuy nhiên, trong thực tế, một số tổ chức và cá nhân vẫn thực hiện hành vi nhận cầm cố Sổ đỏ.
Hành vi cầm cố Sổ đỏ không chính chủ có thể bị coi là vi phạm pháp luật, đồng nghĩa với việc cầm cố trái phép tài sản của người khác và có thể bị xử phạt hành chính theo khoản 2 Điều 15 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP với mức phạt từ 03 đến 05 triệu đồng.
Trong trường hợp nhận cầm cố tài sản không chính chủ mà không có giấy ủy quyền hợp lệ từ chủ sở hữu cho người mang tài sản đi cầm cố, hành vi này có thể bị xử phạt hành chính theo khoản 3 Điều 12 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP, với mức phạt từ 05 đến 10 triệu đồng.
3. Muốn cầm cố sổ đỏ trong trường hợp này thì phải làm thế nào?
Hiện tại, theo quy định pháp luật, việc cầm cố Sổ đỏ không được công nhận, do đó, không có cách cầm cố Sổ đỏ không chính chủ theo quy định của luật.
Tuy nhiên, có thể thực hiện thế chấp Sổ đỏ (thế chấp quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản khác gắn liền với đất) để vay tiền, với điều kiện cần phải tuân thủ các quy định của pháp luật.
Theo Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015, để thế chấp tài sản đúng luật, tài sản thế chấp phải thuộc sở hữu của bên thế chấp. Trong trường hợp tài sản này không chính chủ, cần có sự đồng ý và ủy quyền của chủ sở hữu tài sản cho người thực hiện việc vay thế chấp Sổ đỏ.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai 2013, để thực hiện thế chấp Sổ đỏ, cần đảm bảo các điều kiện sau:
Có Giấy chứng nhận, trừ trường hợp tại khoản 3 Điều 186, và trường hợp nhận thừa kế tại khoản 1 Điều 168 Luật Đất đai 2013.
Đất này không có tranh chấp;
Quyền sử dụng đất không bị kê biên để thi hành án;
Còn trong thời hạn sử dụng đất.
Tóm lại, việc sử dụng Sổ đỏ để vay thế chấp là khả thi, nhưng Sổ đỏ phải là chính chủ và phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai. Trong trường hợp Sổ đỏ không chính chủ, cần có sự đồng ý và văn bản ủy quyền, hợp đồng ủy quyền từ người sở hữu tài sản cho bên thế chấp.
>>> Tìm hiểu thêm: Di chúc miệng là gì? Hiệu lực pháp lý của di chúc miệng có được công nhận hay không?
Trên đây là bài viết giải đáp về“Sổ đỏ không chính chủ có cầm cố được hay không?”.Ngoài ra, nếu như bạn đọc còn thắc mắc gì liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về công chứng và sổ đỏ, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch