Thủ tục thừa kế đất đai trong trường hợp không có di chúc

Đất đai là di sản có giá trị lớn nhưng nhiều trường hợp người mất không để lại di chúc cho tài sản này. Vậy thủ tục thừa kế đất đai khi không có di chúc để lại sẽ được thực hiện như thế nào? Hãy cùng Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ tìm hiểu trong bài viết này

1. Thừa kế đất đai khi không có di chúc là gì?

Thừa kế đất đai không có di chúc là một trong hai hình thức chia thừa kế tài sản đất đai theo quy định của Bộ luật Dân sự hiện hành. Khi người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, người thừa kế sẽ nhận di sản theo quy định của pháp luật.

Hình thức thừa kế đất đai không có di chúc bao gồm ba hàng thừa kế:

1. Hàng thứ nhất: Bao gồm vợ chồng, cha mẹ đẻ và nuôi, con đẻ, con nuôi của người để lại di sản thừa kế. Những người trong hàng thứ nhất sẽ được chia phần di sản thừa kế bằng nhau. Nếu không còn ai trong hàng thứ nhất, thì di sản sẽ được chuyển đến hàng thứ hai.
2. Hàng thứ hai: Bao gồm ông bà nội và ngoại, anh chị em ruột, cháu ruột của người để lại di sản thừa kế. Những người trong hàng thứ hai chỉ được nhận di sản nếu không còn ai ở hàng thứ nhất.
3. Hàng thứ ba: Bao gồm cụ nội và ngoại, bác chú cậu cô dì ruột, cháu ruột mà người để lại di sản thừa kế gọi là bác chú cậu cô dì ruột; chắt ruột của người chết. Hàng thứ ba chỉ được nhận di sản khi không còn ai ở hàng thứ hai.

Có một số điều kiện để hưởng thừa kế theo pháp luật:

1. Không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp: Khi người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không tuân thủ quy định của pháp luật, người thừa kế sẽ nhận di sản theo quy định pháp luật về thừa kế đất đai.
2. Người thừa kế theo di chúc chết trước/cùng thời điểm với người lập di chúc: Nếu người được chỉ định trong di chúc để thừa kế đất đai chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc, thì di chúc đó không có hiệu lực và di sản sẽ được chia theo pháp luật.
3. Người hưởng di chúc không có quyền hoặc từ chối nhận di sản: Nếu người được chỉ định trong di chúc để thừa kế đất đai không có quyền hoặc từ chối nhận di sản, thì di chúc đó không có hiệu lực và di sản sẽ được chuyển đến những người thừa kế theo quy định pháp luật.

Những điều kiện trên đây là để đảm bảo rằng việc chia thừa kế đất đai được thực hiện theo quy định pháp luật và tránh các tranh chấp trong việc chia tài sản sau khi người chết.

_^>>> Mẹo hay: Hướng dẫn kiểm tra sổ đỏ thật giả ngay tại nhà chỉ trong 1 phút!

2. Thủ tục nhận thừa kế đất đai không có di chúc

Thủ tục nhận thừa kế đất đai không có di chúc chính là thủ tục khai nhận hoặc thoả thuận phân chia di sản thừa kế. Căn cứ điểm c khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai năm 2015, trường hợp này yêu cầu phải thực hiện công chứng hoặc chứng thực.

2.1 Thủ tục thừa kế đất đai không có di chúc cần chuẩn bị những gì?

Căn cứ vào Điều 40 Luật Công chứng năm 2014, các hồ sơ cần chuẩn bị gồm:

– Phiếu yêu cầu công chứng: Được lập theo mẫu của tổ chức hành nghề công chứng và do người thừa kế ghi đầy đủ thông tin kèm theo chữ ký.

– Dự thảo Văn bản thoả thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế (nếu những người thừa kế đã soạn trước văn bản này).

– Giấy tờ tuỳ thân của những người thừa kế (bản sao):

+Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu còn hạn sử dụng.

+Giấy khai sinh (nếu người thừa kế là con hoặc cháu của người chết).

+Đăng ký kết hôn (nếu người thừa kế là vợ hoặc chồng của người chết).

+Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

+Sơ yếu lý lịch Đảng viên (nếu có).

– Giấy tờ tuỳ thân của người để lại di sản (bản sao):

+ Giấy chứng tử của người chết.

+ Giấy chứng tử của những người ở trong các hàng thừa kế (nếu có).

– Giấy tờ về di sản thừa kế:

+ Sổ đỏ hoặc sổ hồng

+ Đăng ký xe (nếu có).

_^>>> Xem thêm: Khi mua nhà mới thì thực hiện thủ tục công chứng mua bán nhà như thế nào?

2.2 Nhận thừa kế đất đai không có di chúc ở đâu?

Để thực hiện thủ tục công chứng văn bản thoả thuận hoặc văn bản khai nhận di sản thừa kế, người thừa kế cần phải đến một trong hai tổ chức: văn phòng công chứng hoặc phòng công chứng.

Lưu ý rằng, người thừa kế phải đến tổ chức hành nghề công chứng nơi có đất để thực hiện thủ tục này.

2.3 Quy trình thực hiện chia thừa kế đất đai không di chúc

Trình tự và thủ tục thực hiện công chứng trong trường hợp này bao gồm các bước sau:

Bước 1: Người thừa kế chuẩn bị và nộp đầy đủ hồ sơ cần thiết.

Bước 2: Công chứng viên kiểm tra, xem xét hồ sơ và giấy tờ liên quan. Sau đó, công chứng viên sẽ:

+ Tiếp nhận, thụ lý và ghi vào sổ công chứng nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ.

+ Từ chối công chứng nếu hồ sơ không đủ điều kiện.

+ Yêu cầu người thừa kế bổ sung giấy tờ, tài liệu còn thiếu (nếu có).

Bước 3: Công chứng viên soạn thảo văn bản thông báo niêm yết công khai tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi cuối cùng người chết thường trú. Nếu nơi đó và nơi có đất khác nhau, công chứng viên cần niêm yết tại cả hai nơi này. Văn bản thông báo niêm yết phải bao gồm các nội dung sau:

• Họ tên người để lại di sản và người thừa kế.
• Thông tin về di sản thừa kế.
• Thời gian bắt đầu và kết thúc niêm yết.

Việc niêm yết này phải được thực hiện trong khoảng thời gian 15 ngày làm việc.

_^>>> Tìm hiểu thêm: Mức phí công chứng di chúc cập nhật mới nhất 2023 mà bạn cần biết

Bước 4: Sau khi nhận được kết quả niêm yết từ Uỷ ban nhân dân cấp xã, công chứng viên hướng dẫn người thừa kế ký vào một trong hai văn bản: Thoả thuận phân chia di sản hoặc khai nhận di sản, miễn là không có khiếu nại, tố cáo về nội dung chia thừa kế.

Bước 5: Công chứng viên đối chiếu bản chính với bản sao của giấy tờ đã được người yêu cầu công chứng nộp trước đó. Nếu hồ sơ đầy đủ, công chứng viên sẽ ký xác nhận vào từng trang của văn bản chia thừa kế, ký tên vào lời chứng và đóng dấu của tổ chức hành nghề công chứng.

Thời gian thực hiện công chứng là từ 2 – 10 ngày làm việc, không tính thời gian xác minh, niêm yết thông báo và nhận kết quả niêm yết.

2.4 Thủ tục thừa kế đất đai cần nộp phí, thù lao bao nhiêu?

Khi công chứng trong trường hợp này, người yêu cầu công chứng phải nộp phí và thù lao công chứng theo quy định:

• Phí công chứng: Phí công chứng sẽ căn cứ vào giá trị của di sản thừa kế và được quy định trực tiếp tại Điều 4 của Thông tư 257/2016/TT-BTC.
• Thù lao công chứng: Thù lao công chứng được thu theo thoả thuận giữa các bên và bao gồm các chi phí như photo giấy tờ, soạn thảo văn bản, niêm yết thông báo, công chứng ngoài giờ hoặc công chứng ngoài trụ sở (nếu có).

_^>>> Tìm hiểu thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh và uy tín nhất, hỗ trợ tại nhà 24/7

Cụ thể về mức phí công chứng và thù lao công chứng sẽ phụ thuộc vào giá trị và quy mô của di sản thừa kế, và có thể thay đổi tùy theo các quy định và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Việc xác định mức phí và thù lao công chứng cần được thực hiện trong quá trình làm thủ tục và tư vấn bởi công chứng viên hoặc tổ chức hành nghề công chứng để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với quy định pháp luật hiện hành.

Trên đây là nội dung về thủ tục thừa kế đất đai trong trường hợp không có di chúc. Ngoài ra, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về thủ tục công chứng, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội

Hotline : 0966.22.7979 – 0935.669.669

Email: ccnguyenhue165@gmail.com

Xem thêm từ khoá tìm kiếm:

_^>>> Công chứng sơ yếu lý lịch và những điều bạn cần biết

_^>>> Khi mua xe mới, cần nộp phí công chứng hợp đồng mua bán xe là bao nhiêu?

_^>>> Lưu ý khi công chứng hợp đồng ủy quyền. Tìm hiểu ngay!

_^>>> Xem ngay địa chỉ văn phòng công chứng làm việc thứ 7 và chủ nhật, hỗ trợ tại nhà nhanh và uy tín

_^>>> Phân biệt giao đất và cho thuê đất theo Luật Đất đai mới nhất