Không trả tiền công: Người lao động dân sự kiện được không?
Trong nhiều giao dịch dân sự như sửa chữa nhà, gia công hàng hóa, làm dịch vụ theo thỏa thuận…, người lao động thường phát sinh thời gian làm thêm so với khối lượng công việc ban đầu. Tuy nhiên, không ít trường hợp bên thuê việc từ chối thanh toán tiền công vượt khối lượng, dẫn đến tranh chấp kéo dài. Việc hiểu đúng căn cứ pháp lý và quyền yêu cầu thanh toán là chìa khóa bảo vệ lợi ích của bên thực hiện công việc. Bài viết phân tích đầy đủ quy định pháp luật và hướng xử lý khi phát sinh yêu cầu đòi tiền công làm thêm trong hợp đồng dân sự.
1. Hợp đồng dân sự có quy định về tiền công làm thêm không?
Hợp đồng dân sự về dịch vụ hoặc hợp đồng thuê khoán việc được điều chỉnh bởi Bộ luật Dân sự 2015, không áp dụng quy định về làm thêm giờ trong Bộ luật Lao động. Tuy vậy, pháp luật dân sự vẫn bảo vệ quyền hưởng tiền công tương ứng với phần công việc thực tế đã thực hiện.
1.1. Khoản tiền công được xác định theo thỏa thuận
Theo “Điều 518 Bộ luật Dân sự 2015”, bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền công “đúng thời hạn, địa điểm và mức như đã thỏa thuận”. Nếu hợp đồng có điều khoản về:
đơn giá theo giờ/ngày;
tiền công theo khối lượng sản phẩm;
tiền công trọn gói nhưng có quy định phát sinh;
… thì áp dụng theo thỏa thuận.
>>> Xem thêm: Các bước sau khi thừa kế xong – từ công chứng đến sang tên – thừa kế
1.2. Trường hợp không thỏa thuận tiền công phát sinh
“Điều 519 Bộ luật Dân sự 2015” quy định: nếu không thỏa thuận mức tiền công, thì áp dụng mức tiền công trung bình của thị trường tại địa điểm thực hiện dịch vụ. Điều này đồng nghĩa: nếu bên thuê yêu cầu làm thêm, hoặc bên nhận việc buộc phải làm quá phạm vi công việc để hoàn thành mục tiêu giao kết, thì họ có quyền yêu cầu thanh toán phần công đó.
2. Khi nào được đòi tiền công làm thêm?
2.1. Có yêu cầu làm thêm từ bên thuê
Nếu bên thuê việc yêu cầu bổ sung công việc, kéo dài thời gian làm hoặc mở rộng phạm vi thi công, bên nhận việc có quyền yêu cầu điều chỉnh giá theo “Điều 515 và Điều 520 Bộ luật Dân sự 2015”.
2.2. Phát sinh công việc do đặc tính thực tế
Trong một số trường hợp, công việc phát sinh là bắt buộc để hoàn thành mục tiêu đã thỏa thuận (ví dụ: sửa chữa nhà phải xử lý thêm phần hư hỏng ẩn). Theo “Điều 521 Bộ luật Dân sự 2015”, bên thuê có nghĩa vụ thanh toán phần chi phí hợp lý để hoàn thành công việc.
Trong tranh chấp dân sự, thương lượng luôn được ưu tiên. Hai bên có thể thống nhất:
nghiệm thu phần phát sinh;
điều chỉnh hợp đồng;
tách phần việc thêm thành phụ lục.
3.3. Yêu cầu hòa giải hoặc nhờ tổ trưởng dân phố chứng kiến
Nếu công việc phát sinh từ sửa chữa nhà ở, làm việc trong hộ gia đình, việc lập biên bản có người chứng kiến giúp củng cố chứng cứ yêu cầu thanh toán.
3.4. Khởi kiện dân sự
Người thực hiện dịch vụ có quyền khởi kiện theo “Điều 523 Bộ luật Dân sự 2015”. Hồ sơ gồm:
hợp đồng/thoả thuận làm việc;
chứng cứ về công việc phát sinh;
yêu cầu thanh toán đã gửi;
biên bản nghiệm thu.
Tòa án sẽ căn cứ mức công trung bình của thị trường và khối lượng công việc thực tế để ra phán quyết.
4. Cách phòng tránh tranh chấp khi thuê khoán việc
Xác định rõ phạm vi và khối lượng công việc trong hợp đồng;
Ghi rõ đơn giá khi có phát sinh;
Lập phụ lục hợp đồng trước khi thực hiện công việc thêm;
Lưu lại chứng cứ bằng hình ảnh, tin nhắn, file ghi âm;
Nghiệm thu từng giai đoạn để tránh tranh cãi cuối cùng.
Kết luận
Đòi tiền công làm thêm trong hợp đồng dân sự không chỉ dựa vào ý chí các bên mà còn được pháp luật bảo vệ khi có căn cứ chứng minh khối lượng công việc phát sinh. Việc hiểu đúng quy định của Bộ luật Dân sự 2015, chuẩn bị chứng cứ và yêu cầu thanh toán đúng trình tự là cách hiệu quả giúp bên nhận việc đảm bảo quyền lợi của mình. Trong trường hợp tranh chấp phức tạp, việc tham khảo luật sư để đánh giá hồ sơ và chiến lược khởi kiện là cần thiết.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
