Những sai lầm thường gặp khi lập hợp đồng cầm cố tài sản
Trong giao dịch dân sự và thương mại, hợp đồng cầm cố tài sản là một trong những biện pháp bảo đảm nghĩa vụ quan trọng. Tuy nhiên, nhiều người khi lập hợp đồng thường mắc những sai lầm dẫn đến hợp đồng vô hiệu, tranh chấp hoặc rủi ro pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những sai lầm phổ biến khi lập hợp đồng cầm cố tài sản, kèm cách phòng tránh để bạn tham khảo.
1. Không xác minh quyền sở hữu tài sản trước khi cầm cố
Một trong những sai lầm phổ biến là không kiểm tra tình trạng pháp lý của tài sản trước khi lập hợp đồng.
Hậu quả: Hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu nếu tài sản:
Thuộc sở hữu của người khác.
Đang bị kê biên, tranh chấp hoặc bị cấm giao dịch.
Ví dụ thực tế:
Bên vay dùng xe ô tô đang thế chấp ngân hàng để cầm cố cho người khác. Khi phát hiện ra, hợp đồng này không có hiệu lực vì tài sản không đủ điều kiện pháp lý.
Cách tránh sai lầm:
Yêu cầu bên cầm cố cung cấp giấy tờ chứng minh quyền sở hữu (sổ đỏ, cà vẹt xe, sổ tiết kiệm…).
Tra cứu tình trạng pháp lý của tài sản nếu là bất động sản hoặc xe ô tô.
2. Hợp đồng không lập thành văn bản hoặc ghi thông tin mập mờ
Nhiều giao dịch cầm cố tài sản chỉ thỏa thuận miệng hoặc viết giấy tay sơ sài, thiếu nội dung quan trọng.
Hậu quả:
Hợp đồng khó được công nhận khi tranh chấp.
Bên nhận cầm cố không đủ cơ sở pháp lý để xử lý tài sản khi bên kia vi phạm.
Ví dụ thực tế:
Giấy viết tay chỉ ghi “Anh A cầm cố xe máy cho anh B 50 triệu đồng” mà không nêu rõ số khung, số máy, thời hạn, quyền và nghĩa vụ của các bên. Khi tranh chấp xảy ra, hợp đồng dễ bị vô hiệu.
Cách tránh sai lầm:
Luôn lập hợp đồng bằng văn bản.
Mô tả chi tiết tài sản: số lượng, tình trạng, đặc điểm nhận dạng.
Ghi rõ nghĩa vụ được bảo đảm và thời hạn hợp đồng.
3. Không công chứng hợp đồng khi tài sản có giá trị lớn
Pháp luật không bắt buộc tất cả hợp đồng cầm cố tài sản phải công chứng. Tuy nhiên, nhiều người bỏ qua bước công chứng trong các trường hợp tài sản có giá trị lớn hoặc tài sản đăng ký quyền sở hữu, dẫn đến rủi ro:
Hợp đồng khó chứng minh tính hợp pháp nếu xảy ra tranh chấp.
Khó xử lý tài sản khi bên cầm cố vi phạm nghĩa vụ.
Ví dụ thực tế:
Ô tô trị giá 800 triệu đồng được cầm cố bằng hợp đồng viết tay. Khi bên vay không trả nợ, việc nhờ cơ quan chức năng hỗ trợ xử lý xe sẽ rất khó khăn nếu hợp đồng không được công chứng.
Đối với tài sản giá trị lớn hoặc đăng ký quyền sở hữu, nên công chứng hợp đồng để tăng giá trị pháp lý.
4. Không lập biên bản giao nhận tài sản kèm theo hợp đồng cầm tố tài sản
Sai lầm phổ biến là chỉ ký hợp đồng mà không lập biên bản bàn giao tài sản.
Hậu quả: Khi xảy ra tranh chấp về tình trạng hoặc giá trị tài sản, bên nhận cầm cố sẽ khó chứng minh đã nhận tài sản đúng thỏa thuận.
Ví dụ thực tế:
Bên nhận cầm cố giữ xe máy nhưng không lập biên bản giao nhận. Khi trả xe, bên cầm cố tố cáo xe bị trầy xước và yêu cầu bồi thường, nhưng bên nhận không có bằng chứng để bảo vệ mình.
Cách tránh sai lầm:
Luôn lập biên bản giao nhận tài sản ghi rõ:
Ngày giờ giao nhận.
Tình trạng tài sản (kèm ảnh hoặc video).
Chữ ký của các bên.
5. Không thỏa thuận rõ cách xử lý tài sản khi vi phạm hợp đồng cầm cố tài sản
Nhiều hợp đồng không ghi cụ thể phương thức xử lý tài sản khi bên cầm cố vi phạm nghĩa vụ.
Hậu quả:
Khi xử lý tài sản để thu hồi nợ sẽ phát sinh tranh chấp.
Bên nhận cầm cố có thể bị kiện nếu tự ý bán tài sản.
Ví dụ thực tế:
Người nhận cầm cố tự bán xe để trừ nợ khi chưa có thỏa thuận rõ ràng → dễ bị kiện đòi bồi thường.
Cách tránh sai lầm:
Quy định chi tiết trong hợp đồng:
Thời điểm được xử lý tài sản.
Phương thức xử lý: bán trực tiếp, đấu giá công khai, hoặc nhận tài sản để trừ nợ.
Cách thông báo cho bên cầm cố trước khi xử lý.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứnghỗ trợ người dân thực hiện thủ tục pháp lý dễ dàng hơn
6. Không kiểm tra năng lực pháp lý của các bên trong hợp đồng cầm cố tài sản
Hợp đồng chỉ hợp lệ khi các bên có đầy đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự.
Sai lầm thường gặp:
Ký hợp đồng với người chưa đủ 18 tuổi mà không có sự đồng ý của người giám hộ.
Người ký hợp đồng thay mặt công ty không có giấy ủy quyền hợp lệ.
Hậu quả: Hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
Cách tránh sai lầm:
Kiểm tra CMND/CCCD của cá nhân.
Kiểm tra giấy ủy quyền và đăng ký kinh doanh nếu là tổ chức.
7. Không đọc kỹ hợp đồng cầm cố tài sản trước khi ký
Một sai lầm cơ bản nhưng rất phổ biến là ký hợp đồng mà không đọc kỹ điều khoản.
Hậu quả:
Bỏ qua các điều khoản bất lợi, ví dụ: xử lý tài sản không cần thông báo.
Khó bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp.
Cách tránh sai lầm:
Đọc kỹ hợp đồng, đặc biệt là điều khoản về tài sản, thời hạn, nghĩa vụ và xử lý vi phạm.
Nếu hợp đồng giá trị lớn hoặc phức tạp, nên nhờ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý kiểm tra trước khi ký.
Việc lập hợp đồng cầm cố tài sản tưởng đơn giản nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu các bên chủ quan hoặc thiếu hiểu biết pháp lý.
Để hợp đồng an toàn và hợp pháp, cần:
Xác minh tài sản hợp pháp
Lập hợp đồng chi tiết bằng văn bản
Có biên bản giao nhận và công chứng khi cần thiết
Đọc kỹ và thỏa thuận rõ các điều khoản trước khi ký
Tuân thủ những nguyên tắc này sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi, hạn chế tranh chấp và rủi ro pháp lý trong mọi giao dịch cầm cố.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
