Giấy tờ bị tẩy xóa: Công chứng viên bắt buộc từ chối?
Giấy tờ là căn cứ pháp lý quan trọng để xác định nhân thân, quyền sở hữu và nội dung giao dịch trong hoạt động công chứng. Tuy nhiên, trên thực tế, không ít hồ sơ có dấu hiệu giấy tờ bị tẩy xóa, sửa chữa hoặc không còn nguyên vẹn. Việc tiếp tục công chứng trong những trường hợp này tiềm ẩn rủi ro lớn về tính xác thực và hiệu lực pháp lý của văn bản công chứng. Bài viết dưới đây phân tích rõ cơ sở pháp lý và lý do công chứng viên buộc phải từ chối công chứng khi giấy tờ bị sửa chữa, tẩy xóa.
>>> Xem thêm: Làm hợp đồng vay tiền tại văn phòng công chứng – Những lưu ý để tránh sai sót, bảo vệ quyền lợi
1. Nguyên tắc sử dụng giấy tờ hợp pháp trong công chứng
Công chứng chỉ được thực hiện trên cơ sở giấy tờ hợp pháp, rõ ràng và còn nguyên giá trị pháp lý.
Theo nguyên tắc chung của pháp luật công chứng, giấy tờ dùng để công chứng phải là bản chính, không bị sửa chữa làm thay đổi nội dung hoặc gây nghi ngờ về tính xác thực. Khi giấy tờ bị tẩy xóa, công chứng viên không có căn cứ để xác định tính hợp pháp của thông tin ghi nhận trên giấy tờ đó.
2. Căn cứ pháp luật về việc kiểm tra giấy tờ trong công chứng
Trách nhiệm kiểm tra giấy tờ được quy định rõ trong Luật Công chứng.
Theo “Điều 40 Luật Công chứng 2014”, người yêu cầu công chứng phải xuất trình đầy đủ giấy tờ liên quan. Đồng thời, “Điều 41 Luật Công chứng 2014” yêu cầu công chứng viên kiểm tra tính xác thực, hợp pháp của giấy tờ trong hồ sơ công chứng.
Như vậy, nếu phát hiện giấy tờ bị tẩy xóa, công chứng viên không được tiếp tục công chứng.
3. Các dạng giấy tờ bị sửa chữa, tẩy xóa thường gặp
3.1. Tẩy xóa, sửa thông tin nhân thân
Giấy tờ tùy thân bị sửa ngày sinh, họ tên, số định danh hoặc ảnh không còn nguyên vẹn là dấu hiệu làm mất giá trị pháp lý của giấy tờ.
3.2. Sửa chữa nội dung về tài sản
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản bị sửa diện tích, mục đích sử dụng, chủ sở hữu hoặc số thửa mà không có xác nhận hợp pháp.
3.3. Chắp vá, dán ghép hoặc in đè thông tin
Các dấu hiệu chắp vá, in đè, viết bổ sung không đúng thể thức đều làm phát sinh nghi ngờ về tính xác thực của giấy tờ.
4. Trách nhiệm của công chứng viên khi phát hiện giấy tờ bị tẩy xóa
Công chứng viên không được phép suy đoán hoặc chấp nhận rủi ro pháp lý.
Theo “Điều 7 Luật Công chứng 2014”, công chứng viên phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của văn bản công chứng. Khi phát hiện giấy tờ bị tẩy xóa, công chứng viên buộc phải từ chối công chứng để tránh việc xác nhận sai sự thật hoặc hợp thức hóa giấy tờ không hợp pháp.
5. Căn cứ để từ chối công chứng
Việc từ chối công chứng do giấy tờ bị tẩy xóa có cơ sở pháp luật rõ ràng.
Theo “Điều 51 Luật Công chứng 2014”, công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu hồ sơ yêu cầu công chứng không đầy đủ, không hợp lệ hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Giấy tờ bị sửa chữa, tẩy xóa không còn đủ điều kiện pháp lý để làm căn cứ công chứng.
6. Hậu quả pháp lý nếu vẫn công chứng khi giấy tờ bị tẩy xóa
Nếu công chứng viên vẫn thực hiện công chứng trong trường hợp giấy tờ bị tẩy xóa:
Văn bản công chứng có nguy cơ bị tuyên vô hiệu;
Công chứng viên có thể bị xử lý kỷ luật hoặc bồi thường thiệt hại;
Phát sinh tranh chấp liên quan đến tính xác thực của giấy tờ và giao dịch.
Theo “Điều 52 Luật Công chứng 2014”, văn bản công chứng không đúng quy định pháp luật có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu.
7. Người yêu cầu công chứng cần làm gì khi giấy tờ bị tẩy xóa?
Để tránh bị từ chối công chứng, người yêu cầu nên:
Thực hiện thủ tục cấp đổi, cấp lại giấy tờ bị hư hỏng theo quy định;
Không tự ý sửa chữa, tẩy xóa giấy tờ;
Chuẩn bị hồ sơ hợp lệ, nguyên vẹn trước khi yêu cầu công chứng.
Việc tuân thủ đúng quy định về giấy tờ là điều kiện tiên quyết để công chứng được thực hiện hợp pháp.
Kết luận
Từ chối công chứng do giấy tờ bị sửa chữa, tẩy xóa là yêu cầu bắt buộc nhằm bảo đảm tính xác thực, minh bạch và an toàn pháp lý của văn bản công chứng. Hiểu đúng quy định về giấy tờ bị tẩy xóa giúp người dân chủ động hoàn thiện hồ sơ, đồng thời giúp công chứng viên thực hiện đúng trách nhiệm nghề nghiệp theo pháp luật hiện hành.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
