Công chứng thế chấp ngoài trụ sở có được pháp luật cho phép không? Điều kiện, rủi ro và những lưu ý pháp lý nào cần quan tâm? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết theo quy định hiện hành.
Hợp đồng thế chấp là một trong những giao dịch quan trọng, thường phát sinh trong quan hệ vay vốn ngân hàng, bảo đảm nghĩa vụ dân sự. Trên thực tế, không ít trường hợp bên thế chấp hoặc bên nhận thế chấp không thể trực tiếp đến văn phòng công chứng vì lý do sức khỏe, hoàn cảnh đặc biệt hoặc yêu cầu giao dịch gấp.
1. Công chứng thế chấp ngoài trụ sở có được pháp luật cho phép không?
Pháp luật không cấm việc công chứng hợp đồng TC ngoài trụ sở nếu đáp ứng điều kiện luật định.
📌 Khoản 1 Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định:
“Việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác.”
➡️ Như vậy, công chứng thế chấp ngoài trụ sở được thực hiện khi:
Có lý do chính đáng
Công chứng viên trực tiếp thực hiện ngoài trụ sở
Bảo đảm đầy đủ trình tự, thủ tục công chứng
2. Điều kiện thực hiện công chứng thế chấp ngoài trụ sở
Để hợp đồng thế chấp được công chứng ngoài trụ sở hợp pháp, cần đáp ứng các điều kiện sau:
Các bên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
Tài sản thế chấp đủ điều kiện giao dịch theo pháp luật
Hợp đồng thế chấp không vi phạm điều cấm của luật
Có căn cứ chứng minh lý do không thể đến trụ sở công chứng
📌 Đồng thời, theo Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thế chấp phải được xác lập trên cơ sở tự nguyện, minh bạch, đúng hình thức.
>>> Xem thêm: Mọi quy trình pháp lý sẽ được thực hiện chuẩn xác khi bạn chọn Dịch vụ sang tên sổ đỏ chuyên nghiệp.
3. Những lưu ý pháp lý đặc thù khi công chứng thế chấp ngoài trụ sở
So với công chứng thông thường, công chứng thế chấp ngoài trụ sở tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không tuân thủ chặt chẽ:
Công chứng viên phải trực tiếp kiểm tra ý chí tự nguyện của các bên
Không được ủy quyền cho người khác ký thay trái quy định
Địa điểm công chứng ngoài trụ sở phải được ghi rõ trong văn bản công chứng
Trường hợp thế chấp bất động sản, cần kiểm tra kỹ giấy chứng nhận, tình trạng pháp lý của tài sản
⚠️ Nếu công chứng viên không tuân thủ quy định, hợp đồng thế chấp có thể bị tuyên vô hiệu khi xảy ra tranh chấp.
4. Công chứng thế chấp ngoài trụ sở và trách nhiệm của công chứng viên
📌 Theo Điều 7 và Điều 17 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm:
Tuân thủ nguyên tắc khách quan, trung thực
Giải thích rõ quyền, nghĩa vụ và hậu quả pháp lý của hợp đồng thế chấp
Từ chối công chứng nếu phát hiện giao dịch có dấu hiệu vi phạm pháp luật
➡️ Trong trường hợp công chứng thế chấp ngoài trụ sở, trách nhiệm của công chứng viên còn cao hơn do khó kiểm soát yếu tố ngoại cảnh, áp lực từ các bên hoặc từ tổ chức tín dụng.
>>> Xem thêm: Bạn không biết bắt đầu từ đâu? Hãy xem ngay Thủ tục làm sổ đỏ để làm đúng ngay từ đầu.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ thực tế: Ông A là chủ sở hữu một căn nhà tại Hà Nội, vay vốn ngân hàng và dùng căn nhà làm tài sản thế chấp. Do tai nạn, ông A không thể đi lại trong thời gian dài.
Ngân hàng phối hợp với văn phòng công chứng thực hiện công chứng TC ngoài trụ sở tại nhà riêng của ông A. Công chứng viên:
Kiểm tra hồ sơ pháp lý của tài sản
Trực tiếp xác nhận ý chí tự nguyện
Lập hợp đồng, ghi rõ địa điểm công chứng ngoài trụ sở
➡️ Hợp đồng thế chấp được công chứng hợp pháp và đủ điều kiện đăng ký giao dịch bảo đảm.
6. Kết luận
Công chứng thế chấp ngoài trụ sở là giải pháp linh hoạt, đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân và tổ chức tín dụng, nhưng chỉ an toàn khi được thực hiện đúng quy định pháp luật. Việc tuân thủ Luật Công chứng 2014, Bộ luật Dân sự 2015 và trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là yếu tố then chốt để tránh rủi ro tranh chấp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
