Cần gì để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận hợp pháp?
Hợp đồng tặng cho tài sản là một loại hợp đồng dân sự phổ biến, đặc biệt trong các mối quan hệ thân thiết như cha mẹ – con cái, anh em, bạn bè hoặc tổ chức – cá nhân. Tuy nhiên, không phải bất kỳ hợp đồng nào cũng tự động có giá trị pháp lý. Vậy cần điều kiện gì để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam?
>>> Xem thêm: Làm sao để lựa chọn văn phòng công chứng uy tín, nhanh gọn và chính xác?
1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?
Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa bên tặng cho và bên được tặng, theo đó bên tặng giao tài sản của mình cho bên được tặng mà không yêu cầu đền bù.
Hợp đồng tặng cho tài sản có thể lập bằng lời nói, bằng hành vi hoặc bằng văn bản, tùy vào loại tài sản và tính chất cụ thể của giao dịch. Trong một số trường hợp nhất định, pháp luật quy định hợp đồng phải được lập thành văn bản và công chứng.
Ví dụ minh họa: Bà H tặng cho cháu gái một chiếc xe ô tô đứng tên bà. Trường hợp này, hai bên phải lập hợp đồng tặng cho tài sản bằng văn bản và đến văn phòng công chứng thực hiện thủ tục xác nhận.
2. Các điều kiện để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận hợp pháp
Các bên tham gia có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
Căn cứ Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, một hợp đồng chỉ được công nhận hợp pháp nếu các bên tham gia có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự đầy đủ, tự nguyện trong việc xác lập và thực hiện hợp đồng.
Nếu một trong hai bên là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì phải có người đại diện hợp pháp tham gia giao kết.
Tài sản tặng cho phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên tặng
Điều kiện bắt buộc là bên tặng cho phải đang sở hữu hợp pháp tài sản. Nếu tài sản đang bị tranh chấp, bị kê biên hoặc dùng để bảo đảm nghĩa vụ khác thì việc tặng cho có thể bị vô hiệu hoặc không được thực hiện.
Ví dụ: Anh K đang đứng tên một mảnh đất nhưng mảnh đất này đang bị kê biên do nợ ngân hàng. Trong trường hợp này, hợp đồng tặng cho tài sản sẽ không được công nhận hợp pháp nếu chưa được giải quyết dứt điểm quyền sở hữu hoặc nghĩa vụ tài chính.
>>> Xem thêm: Công chứng tại nhà được thực hiện trong những trường hợp cụ thể nào?
Hợp đồng được lập đúng hình thức theo quy định
Theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015, hình thức của hợp đồng tặng cho tài sản phụ thuộc vào loại tài sản:
Nếu là tài sản không cần đăng ký quyền sở hữu (ví dụ: điện thoại, tiền mặt), hợp đồng có thể giao kết bằng miệng, bằng hành vi hoặc bằng văn bản. Khi tài sản được giao, hợp đồng có hiệu lực pháp lý.
Nếu là tài sản phải đăng ký (ví dụ: nhà đất, ô tô, tàu thuyền…), hợp đồng bắt buộc phải lập bằng văn bản và được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.
Ví dụ minh họa: Bố mẹ tặng cho con căn nhà tại TP.HCM thì hợp đồng phải được lập thành văn bản và công chứng tại phòng công chứng. Sau đó, cần thực hiện thủ tục sang tên tại văn phòng đăng ký đất đai để đảm bảo tính pháp lý đầy đủ.
Không nhằm trốn tránh nghĩa vụ pháp lý
Trường hợp tặng cho tài sản với mục đích trốn tránh nghĩa vụ trả nợ, nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc để tẩu tán tài sản, thì hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 124 Bộ luật Dân sự.
Ví dụ: Ông M đang có khoản nợ lớn và sắp bị thi hành án nên đã lập hợp đồng tặng cho tài sản là nhà ở cho người thân để tránh bị kê biên. Khi phát hiện hành vi này, tòa án có quyền tuyên hợp đồng vô hiệu.
Đối với tài sản bắt buộc đăng ký quyền sở hữu, việc công chứng là điều kiện bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực. Theo Luật Công chứng 2014, thủ tục công chứng bao gồm các bước sau:
Các bên cung cấp giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản
Soạn thảo hợp đồng tặng cho hoặc yêu cầu công chứng viên hỗ trợ
Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ, giải thích nội dung và chứng nhận
Các bên ký vào hợp đồng trước mặt công chứng viên
Sau khi công chứng, cần tiếp tục thực hiện thủ tục đăng ký biến động quyền sở hữu tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền (như văn phòng đăng ký đất đai hoặc cơ quan đăng kiểm xe)
4. Một số lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng tặng cho tài sản
Nếu việc tặng cho có điều kiện thì điều kiện này phải được ghi rõ trong hợp đồng, không vi phạm điều cấm của pháp luật và không trái đạo đức xã hội
Bên tặng có thể đòi lại tài sản nếu bên được tặng vi phạm nghĩa vụ được ghi nhận trong hợp đồng, hoặc có hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, sức khỏe của người tặng (Điều 460 Bộ luật Dân sự)
Để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận hợp pháp, các bên cần tuân thủ đầy đủ các quy định về chủ thể, tài sản, hình thức hợp đồng và không vi phạm điều cấm của pháp luật. Bên cạnh đó, việc công chứng và đăng ký sang tên (nếu cần) là bước quan trọng để hợp đồng có hiệu lực pháp lý và được pháp luật bảo vệ.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
