Nhiều người cùng bạn bè hoặc người thân góp vốn mở quán cà phê, quán ăn, spa… nhưng sau một thời gian, đối tác bí mật đứng tên toàn bộ hoạt động kinh doanh hoặc chiếm luôn tài sản, lợi nhuận và phủ nhận phần vốn góp ban đầu. Tình huống này khá phổ biến trong mô hình kinh doanh nhỏ lẻ, không có hợp đồng góp vốn rõ ràng. Bài viết dưới đây phân tích căn cứ pháp luật và hướng xử lý khi phát sinh tranh chấp đòi tiền góp vốn mở quán nhưng bị đối tác chiếm luôn, giúp người góp vốn bảo vệ quyền lợi đúng quy định.
>>> Xem thêm: Cách xử lý nhanh khi bị trả hồ sơ tại văn phòng công chứng
2. Cơ sở pháp lý điều chỉnh

Tranh chấp góp vốn kinh doanh được điều chỉnh bởi:
-
“Bộ luật Dân sự 2015”: các điều về hợp đồng và nghĩa vụ dân sự.
-
“Luật Doanh nghiệp 2020”: khi góp vốn thành lập doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh có ghi nhận phần vốn.
-
“Luật Đầu tư 2020” (trường hợp mô hình kinh doanh có đăng ký).
-
Các quy định về xử lý vi phạm nghĩa vụ, bồi thường thiệt hại và giải quyết tranh chấp tại “Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015”.
Dù có hay không có giấy tờ, nếu có việc giao tiền thực tế để cùng kinh doanh thì quan hệ góp vốn vẫn được pháp luật bảo vệ.
>>> Xem thêm: Cách bảo vệ quyền lợi đồng thừa kế khi làm công chứng thừa kế
3. Nhận diện hành vi “chiếm luôn vốn góp”
Một người được xem là đã chiếm dụng, chiếm đoạt vốn góp khi có các dấu hiệu:
3.1. Đứng tên toàn bộ quán mà không ghi nhận phần vốn của bạn
Ví dụ: đứng tên chủ hộ kinh doanh, đứng tên giấy phép bán lẻ, đứng tên hợp đồng thuê mặt bằng… trong khi trước đó thỏa thuận là góp vốn chung.
3.2. Tự ý quản lý toàn bộ tiền bán hàng, không chia lợi nhuận
Không báo cáo sổ sách, không chia lãi định kỳ, không minh bạch doanh thu.
>>> Xem thêm: 5 điều cần tránh khi thực hiện Công chứng di chúc
3.3. Phủ nhận thỏa thuận góp vốn
Không thừa nhận việc bạn đã đưa tiền hoặc cho rằng đó là “tiền cho mượn”, “tiền hỗ trợ”.
3.4. Tự ý bán quán, sang nhượng hoặc rút hết tiền quỹ
Không thông báo cho người góp vốn còn lại.
3.5. Bỏ trốn hoặc cắt liên lạc sau khi nhận tiền
Có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản.
>>> Xem thêm: Công chứng mua bán nhà có thể thực hiện online không?
4. Nghĩa vụ của đối tác trong quan hệ góp vốn

Theo pháp luật dân sự, người nhận vốn góp có nghĩa vụ:
-
Ghi nhận phần vốn của từng người.
-
Quản lý tài sản góp vốn trung thực, minh bạch.
-
Chia lợi nhuận theo tỷ lệ vốn góp (Điều 513 và các điều về hợp đồng hợp tác).
-
Hoàn trả vốn góp nếu không thực hiện được việc kinh doanh hoặc khi các bên chấm dứt hợp tác.
Nếu một bên cố tình phủ nhận vốn góp hoặc chiếm tài sản chung, hành vi đó được xem là vi phạm nghĩa vụ dân sự, thậm chí có thể cấu thành hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
5. Cách đòi lại tiền góp vốn khi bị đối tác chiếm dụng
Bước 1: Thu thập chứng cứ về việc góp vốn
Không có hợp đồng vẫn có thể kiện nếu chứng minh được việc đưa tiền, ví dụ:
-
Chuyển khoản ngân hàng kèm nội dung “góp vốn mở quán”.
-
Tin nhắn, email thỏa thuận góp vốn.
-
Ghi âm, cuộc trò chuyện công khai có người làm chứng.
-
Hóa đơn mua thiết bị, nguyên liệu từ tiền bạn bỏ ra.
-
Hình ảnh, video thể hiện quá trình chuẩn bị khai trương.
-
Sổ sách nội bộ, giấy tờ phân chia công việc.
Chỉ cần có chứng cứ giao dịch – vẫn đủ cơ sở pháp lý để yêu cầu Tòa công nhận quan hệ góp vốn.
Bước 2: Gửi yêu cầu bằng văn bản
Nội dung yêu cầu đối tác:
-
Thừa nhận phần vốn góp của bạn.
-
Cung cấp báo cáo tài chính, doanh thu.
-
Trả lại vốn hoặc chia lợi nhuận.
Gửi qua email/Zalo/đảm bảo có nhật ký gửi để làm chứng cứ.
Bước 3: Hòa giải hoặc làm việc qua luật sư
Nếu đối tác có thiện chí, hai bên có thể:
-
Chia lại tài sản
-
Định giá quán
-
Chia lợi nhuận theo tỷ lệ
-
Cho một người rút vốn và nhận lại tiền
Nếu không có thiện chí → chuyển bước 4.
Bước 4: Khởi kiện tại Tòa án
Bạn có thể yêu cầu Tòa:
-
Xác định quan hệ góp vốn hợp pháp
-
Buộc đối tác hoàn trả vốn đã góp
-
Buộc chia lợi nhuận từ thời điểm mở quán đến hiện tại
-
Bồi thường thiệt hại do chiếm giữ, sử dụng trái phép tài sản chung
-
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (nếu có nguy cơ bán quán, tẩu tán tài sản)
Tòa án sẽ căn cứ chứng cứ để:
-
Công nhận phần vốn góp
-
Buộc trả lại tiền
-
Buộc chia lợi nhuận
-
Xử lý hành vi chiếm dụng tài sản
6. Có thể xử lý hình sự không?
Trong một số trường hợp, hành vi đối tác có thể bị xử lý hình sự theo tội:
6.1. Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản
Xảy ra khi:
-
Nhận tiền góp vốn rồi chiếm giữ không trả
-
Bỏ trốn
-
Sử dụng vốn góp sai mục đích dẫn đến mất khả năng trả lại
6.2. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Áp dụng nếu đối tác ngay từ đầu đã có mục đích gian dối:
-
Giả vờ hợp tác kinh doanh
-
Gian dối về mặt bằng, giấy phép, tài sản
-
Sau khi nhận tiền liền phủ nhận thỏa thuận
Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng bị xử hình sự — phải xem xét mục đích và thủ đoạn ngay từ thời điểm nhận tiền.
7. Lời khuyên pháp lý khi góp vốn mở quán
-
Luôn ký hợp đồng góp vốn có ghi rõ tỷ lệ, quyền, nghĩa vụ.
-
Xác định người đứng tên giấy phép kinh doanh ngay từ đầu.
-
Tách bạch tài khoản vốn góp – tài khoản vận hành.
-
Ghi nhận biên bản họp, góp vốn, phân chia lợi nhuận hàng tháng.
-
Khi phát hiện dấu hiệu chiếm dụng → lập tức yêu cầu minh bạch tài chính.
Kết luận
Việc đòi tiền góp vốn mở quán nhưng bị đối tác chiếm luôn hoàn toàn có cơ sở pháp lý, miễn là bạn có chứng cứ chứng minh việc giao tiền và thỏa thuận kinh doanh. Nếu đối tác cố tình chiếm đoạt, bạn có quyền yêu cầu Tòa án buộc hoàn trả vốn, chia lợi nhuận và bồi thường thiệt hại, thậm chí xem xét trách nhiệm hình sự. Hành động sớm và chuẩn bị chứng cứ đầy đủ sẽ giúp bạn tăng khả năng lấy lại quyền lợi.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Thủ tục nhanh gọn để công chứng hợp đồng vay tiền ngân hàng
>>> Thủ tục chuyển khoản thừa kế: Khi người thụ hưởng không muốn rút tiền mặt
>>> Những thay đổi pháp lý mới ảnh hưởng đến dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu
>>> Có thể làm thủ tục đăng ký kết hôn tại Đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài không?
>>> Văn phòng công chứng Hà Nội phục vụ công chứng gấp, lấy ngay trong ngày
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












